"Mouwen opstropen en aan de slag"

De collegeperiode tekent zich door het uitvoeren en behalen van geformuleerde ambities. En dat is te zien in de programmabegroting 2024. Deze gaat uit van het op het 6 maart 2023 vastgestelde raadsprogramma ‘Samen vooruit, juist nu’.

We komen afspraken na, ronden projecten af en vervullen onze taken goed

Dat is de belofte die het college van burgemeester en wethouders doet in de programmabegroting. Er zijn weinig nieuwe plannen. Daarvoor heeft het college 2 redenen:
1. De plannen van het vastgestelde raadsprogramma zijn ambitieus en hebben een meerjarig karakter.
2. Het college maakt zich zorgen over de financiële toekomst van Oldenzaal. (Zie onder)

De focus ligt op het nakomen van afspraken, het afronden van projecten en het goed uitvoeren van de gemeentelijke taken. Oldenzaal wil een betrouwbare overheid zijn voor haar inwoners en ondernemers en een goede samenwerkingspartner voor hun stakeholders.

Enkele speerpunten en ambities voor 2024

In elk programma in de begroting staan verschillende acties die de gemeente in 2024 uitvoert. Hieronder staat een aantal genoemd.

In 2024 stelt de gemeente een toekomstvisie vast

Deze toekomstvisie wordt in samenwerking met inwoners, maatschappelijke partners en ondernemers opgesteld. Een visie die recht doet aan het Oldenzaals DNA en die de toekomstbestendigheid van de stad borgt. Want de toekomstvisie wordt de basis voor alle gemeentelijke beleidsplannen.

Invoering omgevingswet

De omgevingswet gaat op 1 januari 2024 in. Hiermee wil de overheid ruimtelijke ontwikkelingsregels vereenvoudigen en bundelen, waardoor bouwprojecten gemakkelijker kunnen beginnen. Aanvragers moeten belanghebbenden op tijd informeren, en alle overheden werken samen in een nieuw omgevingsloket. Dit betekent meer gemak voor inwoners, minder administratieve rompslomp en snellere procedures.

Nieuwe bestemmingsplannen maken bouwen van woningen mogelijk

De komende 10 jaar worden 1.000 woningen gerealiseerd. Hier is inmiddels een start mee gemaakt. In 2024 stelt de gemeente nieuwe bestemmingsplannen vast, waaronder Gravenbeek. De ontwikkeling en uitvoering van deelprojecten van het Singelpark krijgt een vervolg Hiermee krijgt het Singelpark steeds meer vorm. In het centrum van Oldenzaal ontstaat een cirkel rondom de binnenstad met ruimte voor water, natuur en cultuurhistorie. In de huidige fase zijn de deelprojecten Langestraat, Molkenboer en Cortile aan de beurt. Oldenzaals klimaatakkoord Gemeenten spelen een belangrijke rol bij het uitvoeren van het klimaatakkoord. In 2024 beschrijft de gemeente Oldenzaal de lokale invulling van de doelen en acties voor de 2 sectoren: gebouwde omgevingen en elektriciteit.

Doorontwikkeling Energie van Noord Oost Twente (EvNOT)

De vier Noordoost Twentse gemeenten werken sinds een aantal jaar samen in Energie van Noordoost Twente (EvNOT). In 2024 gaan de gemeenten deze samenwerking versterken, formaliseren en verder professionaliseren. De nieuwe organisatie houdt zich bezig met de energietransitie, warmte en de ontwikkelingen op die gebieden.

Op het gebied van onderwijshuisvesting steken we de handen uit de mouwen

De (ver)nieuwbouw van de Franciscusschool, de planontwikkeling van de Drie-eenheidschool, de plannen voor wijken de Thij en de Essen en de businesscase voor TCC Lyceumstraat staan op de rol. Samen met onze partners geven we vorm en inhoud aan de actielijnen uit het armoedebeleid De afgelopen jaren is de aandacht voor het bestrijden van armoede in Nederland sterk toegenomen. Dit is onder meer het gevolg van de coronacrisis en stijgende energie- en levensonderhoudsprijzen. Te weinig financiële middelen om in basisbehoeften te kunnen voorzien leiden tot bestaansonzekerheid en een minder weerbare samenleving. De aanpak van armoede vraagt om een lange adem en intensieve samenwerking door de verschillende maatschappelijke partners in Oldenzaal.

Doorverwijzingen richting jeugdhulp of speciaal onderwijs op termijn waar mogelijk verminderen

Dat doet de gemeente onder andere door de samenwerking met het onderwijs, de sociale basis en jeugdhulpverleners te versterken. Door juist vroegtijdig de juiste ondersteuning rondom het kind, ouders en het gezin in te zetten, zijn deze kwetsbare Oldenzalers vaak het best en het snelst geholpen.

Financiële uitdagingen maken de toekomst kwetsbaar 

• een stijgende inflatie;
•  een stijgende rente;  
• krapte op de arbeidsmarkt en stijgende lonen;
•  verwachte nadelen op aanbestedingen;
• veranderingen in de financiële verdeelsystematiek in het gemeentefonds. Daar maakt het college zich zorgen over. Dit maakt de financiële situatie van de gemeente extra kwetsbaar. Ook de (maatschappelijke) partners hebben te maken met stijgende prijzen en krapte op de arbeidsmarkt. De gemeente blijft daarover met hen in gesprek om samen tot passende oplossingen te komen.

Veranderingen in de financiële systematiek van het gemeentefonds

Het kabinet had het voornemen om vanaf 2026 een nieuwe financieringssystematiek voor het gemeentefonds uit te werken. Vooruitlopend hierop werd voor 2026 eenzijdig de huidige systematiek ‘opgezegd’ en de jaarlijkse aanpassing van het gemeentefonds voor stijgende lonen, prijzen en het aantal inwoners (het zogenoemde accres) teruggezet naar een lager niveau. Op advies van de VNG laat de gemeente in deze begroting zien welke negatieve financiële gevolgen deze veranderingen in het gemeentefonds voor Oldenzaal hebben. Andere gemeenten in Nederland doen dat ook. De programmabegroting 2024 heeft alleen een ‘sluitende’ jaarschijf voor 2025.

Hoe nu verder?

De gemeente weet dat er financieel pittige jaren aankomen en bereidt zich daarop voor door nu vast na te denken over verschillende oplossingsrichtingen die de structurele financiële positie versterken. Tot die tijd gebruikt de gemeente haar gezonde algemene reserve als buffer. Ook de komende tijd blijft ze de balans tussen het uitvoeren van haar ambities en haar financiële mogelijkheden nadrukkelijk bewaken. Want bovenal is het belangrijk om de gezonde financiële positie van de gemeente Oldenzaal te blijven waarborgen